Belediyelerin Finansal Sürdürülebilirliği Bağlamında Gelir Kaynakları ve Borçlanma Dinamikleri

Bu kitapta, belediyelerin finansman kaynakları içerisinde borçlanma gelirinin rolünü ve önemini incelemektedir. Yerel yönetimlerin mali özerklikleri sınırlı olmakla birlikte, artan kamu hizmeti talepleri ve altyapı yatırımları belediyelerin bütçelerinde önemli bir finansman açığına yol açmaktadır. Bu nedenle belediyeler, mevcut özkaynakların ve merkezi yönetimden aktarılan vergi paylarının yetersiz kaldığı durumlarda alternatif finansman kaynaklarına yönelmektedir.

Türkiye’deki belediyelerin bütçelerinde borçlanma giderek daha fazla kullanılan bir araç haline gelmiştir. Belediyelerin borçlanma gelirlerini tercih etmesinde birkaç temel etken öne çıkmaktadır: Birincisi, merkezi yönetimden aktarılan vergi gelirlerinin kısıtlılığıdır. İkincisi, belediyelerin kendi öz gelirlerinin (emlak vergisi, harçlar, hizmet gelirleri vb.) artan nüfus ve şehirleşme hızına oranla yetersiz kalmasıdır. Üçüncüsü ise, belediyelerin altyapı, ulaşım, çevre ve sosyal hizmet alanlarındaki yatırımlarını ertelemeden gerçekleştirme zorunluluğudur. Bu koşullar, borçlanmayı kısa vadede bir çözüm ve bütçeyi dengeleme aracı olarak öne çıkarmaktadır.

Borçlanma, belediyelere yatırım projelerini hayata geçirme imkânı sağlamakla birlikte, uzun vadede borç yükünün artması ve bütçe üzerinde yeni mali baskılar oluşturması riskini de beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla, belediyelerin borçlanmayı sürdürülebilirlik ilkesini gözeterek, gelir artırıcı politikalar ve daha etkin mali yönetim uygulamalarıyla desteklemeleri gerektiği vurgulanmaktadır.